Alemannische Gedichte 1985
(= Abgewandt Zugewandt — Zweiter Teil: Alemannische Gedichte)
Titel: Abgewandt Zugewandt / Neue Gedichte / Hochdeutsch und Luzerner Alemannisch
Verlag: Ammann Verlag AG, Zürich (1985)
Druck: Benziger AG, Einsiedeln
Inhalt: 36 Mundart-Gedichte (+ 52 hochdeutsche Gedichte + Essay)
Textträger: Kartoniertes Bändchen mit Umschlag-Porträt, Spaltentexte, 128 Ss;
S. 5-61 Hochdeutsche Gedichte; S. 63-102 Alemannische Gedichte
Vorstufen: Notizbuch 1979-82, Manuskripte 1979-1983, Typoskripte 1983
Kommentar: Beschreibung; Rezensionen
Zur Entstehung der Publikation vgl. Raebers Typoskript Zur Entstehung
Pfadfender
Ond deh ane Baum
aponde met tecke
Schnüere aponde ganz fescht
ond d Handglänk gschwolle
05 ond d Fuessglänk
ganz teck
gschwoIIe ond rot.
Ond deh met
Farechrut gschlage
10 ond met Brönnessle gschlage
ond met Buechezweig gschlage
ond gschlage ond gschlage.
Ond deh wenns
itonkIet eifach
15 fortgange ond eifach
schtoh glo a Baum
aponde ond
es Für onder de Füesse.
Fredetal
Ond d Berewegge ond
d Läbchüeche do chantsch
lang go gigele öber die
marmorige Ängel ond we si
05 tönd früre em Schnee
fascht blott ond nome
meteme Hömmli
a ond d Berewegge ond
d Läbchüeche do chantsch
10 tampe do chantsch
pressiere die
marmorige Ängel die
chömid die
tühssälid henderder noche
15 ond lönd ned logg ond
d Berewegge ond
d Läbchüeche jo
mer ghört di scho charchle.
Ond deh
Ond deh ond deh mos mer nömme
go Zobig näh ond mos nömme bem Doney
Chäschüeche ond Mohrechöpf ässe
mer cha deh
05 eifach vom Tach
abegompe ond s macht
nüd ond s
passiert eim nüd
wenn de
10 Wend chond ond wenn de Räge
vom Palatin öbere
chond öbere Corso mer cha deh
eifach abegompe vom Tach
ond de Wend
15 fod eim uf ond treid eim ond
treid eim lislig
ond höch öber alles
ewägg. Deh chönd die
Purschte det onde off de
20 Piazza Navona no so
haleegere deh
cha die Frau det ofem Campo
no so lut geitsche
ond deh
Was wotsch?
Was wotsch
ometschomple em Räge ond hesch
nass a de Füesse ond hesch
chalt a de Wade
05 was wotsch
ometschomple zmetzt e de Nacht
ond niemer meh esch
ome nor Auto
schprötzid eim a ond drondert
10 onderem Tschope
onderem Hömmli de
Worm wo
bohret ond biesst ond dorom
mosch emmer no witer
15 tschomple aber det äne
lueg onder de Bösche
tüends scho d Zweig
abschnide lueg
si tüendsi scho schele
20 was wotsch?
Einisch
Einisch weder
einisch metenand ned ufe
Schembrig ond ned
of d Schratteflue ufe die
05 schpetzige Schtei die
Blotere a de Füesse nei norne
of d Chelenegg metenand
weder einisch ufe die wiesse
Blueme zom Blose ond d Hommle
10 brommligi Elefante
d Heuschtöffel grüeni
Giraffe ond lang
lang schlofe mer weis
ned was för Zit esch ond öppe
15 einisch en Flüger vom Meer
chonder är esch
grad no vorig höch obe
öbere gfloge
öber
20 d Principessa Mafalda.
De Chäswäje
Dä Chäswäje
wo doch e mehr esch
wo doch ned e dehr esch
ech gebe der öppis devo
05 mer tüendne
metenand ässe
ond nochethär laufed-
mer metenand ine
e Ofe
10 ond setzid ofs Bläch
ond hend no
de Gu vom
Chäswäje em Mul
d Hetz vom
15 Chäswäje onderem Födli ond deh
gohts nömme lang ond mer wärdid
bachet: zo was
förme Wäje ond wer
hed Gloscht zom üs ässe?
Schtrooss
Wemmer die lang
Schtrooss hedmer de Hemel
wemmer die lang ond
breit Schtrooss hedmer de Hemel als Teckel
05 wemmer die lang ond breit ond
schnuergrad Schtrooss hedmer de Hemel
als isige Teckel wemmer
die lang ond breit ond schnuergrad ond lähr
Schtrooss hedmer de Hemel
10 als isige schwäre
Teckel öberem Chopf ond
wemmer die lang
wemmer die breit
wemmer die schnuergrad
15 wemmer die lähr ond
chond a kes Ändi.
D Gottere
D Gottere zuegmacht ond
abegloh d Rüs
abe ond d Aare ond de
Rhin abegloh emmer
05 witer abe bes
abe zom Meer ond deh
use es Meer gloh ond emmer
ond emmer witer ond emmer
witer metere use bes es
10 wit omenand kei
Ensle meh hed ond keis Scheff
ond au kei Vogel ond deh
d Gottere ufgmacht:
De Schwan wener usechond us de
15 Gottere lueg ond wener
de Hals schtreckt ond ruig als wärs
nor vo Wäggis of Vetznau eifach
devo tued schwemme ond wit
wit osse verschwende.
De Chöbel
Lieber ned ome
gosle em Chöbel ond Wasser
dri tue ond emmer
meh Wasser bes de
05 Chöbel ganz voll esch ond
glatt ond
glänzig vo eim
Rand zom
andere Rand ond deh meteme wiesse
10 Papierscheffli öbere fahre vo eim
Rand zom andere
Rand ond nüd
gseh ond nüd
wösse vo dene
15 grusige Wörm wo
ome tönd chrüche
donde
am Bode vom Chöbel.
Är heig
För e Fabius von Gugel
Är heig
nümeh tänkt ond
nümeh welle ond
alles lo si ond
05 alles vergässe
är sig onder de Brogg
gsässe ond heig
die ganz Nacht s Wasser
agluegt wes a ehm verbi
10 gloffe sig ond
gruscht heig ond
gschtrudlet är heig
nümeh tänkt ond
nümeh welle ond
15 alles lo si ond
alles vergässe ond metem
Wasser heigers
abe lo laufe de Floss
abe ond d Schtrohsse-
20 lampe dobe ofem
Trottoir am Gländer wenn si
gwagglet heigid em Wend deh
heiger gmeint das sigid
Tschogger wo ehn
25 chämid cho hole
aber das wär ehm
ganz glich gsi är heig
nümeh tänkt ond
nümeh welle ond
30 alles lo si ond
alles vergässe ond nome
no d Füess lo
abeplampe es Wasser.
Was förnes Schlöttli
ond onderem Schlöttli
was förnes Gschtältli
hesch amel agha?
05 Meteme Schlöttli
ond meteme Gschtältli
onderem Schlöttli
sigisch usegange e
Husgang use
10 ond sigisch abe
gange d Schtäge
abe ond mängisch
sigisch au oni
Schlöttli ond oni
15 Gschtältli abe
gange ond e Hof
usegange ond dosse
em Hof heigisch em Gösel-
chöbel omegöslet die ganz
20 Nacht ond niemer
heig trout öppis z säge
ganz blott
heigisch em Gösel-
chöbel voll Gösel
25 omegöslet jo säg
was förnes Schlöttli
ond onderem Schlöttli
was förnes Gschtältli
hesch amel agha
30 säg emol säg?
Tänkt mer
Zmetzt enne
tänkt mer
wemmer emmer
witer ond witer
05 chond am Ändi de See
zmetzt enne em Wald
ond ke Wäg meh
ond nome Brögel ond nome
Escht aber jo ned
10 schtörchle jetzt chond
nämlech zmetzt enne schtell
ond rond we de Vollmond
ond wen jetzt nome tänkt mer ond emmer
witer ond witer
15 ine e Wald ond ke
Wäg meh ond nome
Brögel ond nome Escht
ond wen jetzt nome tänkt mer
jo ned schtörchle zmetzt enne
20 chond jetzt nämlech am Ändi
de See schtell ond
rond we de Vollmond wen jetz
nome tänkt mer
nümeh wörd andersch ond alles
25 emmer ond ewig tänkt mer
wörd grad eso blibe we s esch.
Escorial
Oder went donde dor t Chäller
tühssälisch ond öppe e Chatz
wo schloft ewägg schöpsisch
oder au en es Näscht voll
05 Müs ine trampisch chontsch
zletscht zo de Glas-
chäschte met ustrochnete
Libere dren ond si hend keini
Hor meh ond d Chleider send nor no
10 Lömpe oni
Farbe we Schabe s esch grusig
tonkel donde du ghörsch nor
wes chröschpelet onder de Schuene.
Ond deh ganz vore of einisch e chli
15 Liecht vo obe e ängi
Schtäge ond dobe
e Töre: wie gohts do of einisch
wit wit use ond vel
monzegi Sommer-
20 vögäli us de
Bösche vöre e
Wolke e wiessi.
Neu York I
Gönder öbere
gönder ond hender
ke Angscht det äne
heigs nümeh heigs nüd
05 ond nümeh vo dem was es bes jetz
emmer gha hed es
Hus ond es Liecht
ond mängisch
e Wolke?
10 Ond de chömeder a ond s esch
alles glichlig we do do
esch det ond det esch
do. Nor d Loft do d Loft
det esch liechter ond
15 d Hüser send
höcher ond d Lüt
gschneller ond merkid
emmer no öppis si send
alli trurig
20 wellsi scho do send: wohee
chöntetsi go?
Neu York II
Hender die tonkle
Höf gseh die schwarze
Seck ganz donde ond dröbert
die glänzige Törm
05 eine am andere? Si nämid
si hebedech uf si
hebedech ufe kei
Angscht abezgheie ganz obe
gändsech eine
10 em andere witer ond scho
sender em Hemel.
Nome ned vöre
tröcke ond schön
zhenderisch e de Schlange
blibe du chontsch
05 no früe gnueg vöre eso ond of einisch
schtosch z vorderscht ond muesch
ufe go ufe deh muesch
die ganz Schtäge deh muesch
Trett für Trett eine
10 ufe nochem andere
schtige ond gar
niemer esch deh no vorder du chantsch
nömme henderzi chantsch
nömme absi du besch
15 elei dobe du besch
ganz elei zoberscht si henti
du chantsch nömme zrogg si
nänti si henti.
Neu York IV
Ond deh hani Angscht öbercho ond ha
tänkt es esch alles
glichlig we emmer es esch
alles glichlig we emmer ond esch
05 alles ganz andrisch es esch
alles do wos emmer gsi esch d Wolke-
chratzer on d Subway
ond au de Gschmack jo
vor allem dä komisch
10 Gschmack us all ne
Schächte ufe us allne
Hüsere use ond wemmer
denne esch e de Hüsere vo de
Schtross dor d Fenschter
15 ine dä Gschmack dä
komisch Gschmack we vo frömde vo
scho lang vertorete frömde
Blueme dä komisch dä süesslech
Gschmack dä esch au emmer no glichlig ond är
20 esch anderisch alles
esch ganz anderisch die
gwagglige farbige Hüsli zwösche de
Wolkechratzere enne ond die verrockt
toskanisch Villa of dem
25 alte Wolkechrätzerli obe em Village
alles alles esch glichlig ond de
Gschmack dä komisch dä süesslech
Gschmack us de Schächte use ond us de
Hüsere use ond dor alli
30 Fenschter ine e d Hüser
esch glichlig wener
emmer gsi esch ond esch
ganz andrisch alles // 101
ganz andrisch ond ech
35 ha Angscht öbercho
öb ech öppe nömme
de glichlig sig ond öb ech öppe of einisch
e andere sig e
grusigi Angscht.
Amschterdam
O die choge
Grachte vo
Amschterdam wie
grau ond trurig die
05 riesige
Chele ond alli
zue ond dromome e allne
Fenschtere blotti
Liber oder au nome
10 Schtöck vonene Schwänz
ond Votze ond Bröscht ond
Chöpf met
offene Mülere suber
e Zelofan ipackt.
15 O die choge
Grachte vo
Amschterdam wie
grau ond
trurig muesch nome die ganz
20 Nacht drof fahre a kener
Ländi usschtige de töndsdi
velecht ned verschtöckle ond ned
usschtelle ond ned
eis Teil oms ander voder töndsi
25 de ned verchaufe
velecht.